“Voor ons was het heel logisch om hier samen in op te trekken,” zegt Saskia Stegeman van Humanitas Raalte. “We ondersteunen al veel gezinnen, dus toen de gemeente met De VoorzieningenWijzer aan de slag ging, zijn wij meteen aangehaakt.”
De gemeente Raalte zette in 2023 de koers uit met het beleidsplan Rondkomen met je inkomen. Sinds maart 2024 is De VoorzieningenWijzer actief, en dat blijkt in korte tijd al van grote waarde. Zo vulden inmiddels 400 inwoners de Regelingencheck in. Gemiddeld levert dat mensen aardig wat aan besparing op jaarbasis op.
“Maar het gaat om meer dan alleen het geld,” zegt Jochem Westert, beleidsmedewerker Sociaal Domein. “Voor veel mensen is het invullen van al die aanvragen gewoon ingewikkeld. Je moet precies weten welke regelingen er zijn, wat de voorwaarden zijn, en op welk moment je ze moet aanvragen. Dat is veel gevraagd, zeker als je onder financiële stress leeft.”
De gemeente ondersteunt inwoners bij het invullen van De VoorzieningenWijzer, door actief te verwijzen naar Humanitas. Met zo’n 25 betrokken vrijwilligers is de organisatie goed in staat om mensen persoonlijk te helpen.
“Er is nu geen wachtlijst, dus mensen kunnen gewoon terecht,” aldus Stegeman. “Sommigen willen De VoorzieningenWijzer zelf invullen, anderen hebben liever dat we samen kijken. Zeker voor wie minder digitaal vaardig is of onzeker is over zijn situatie, is die ondersteuning echt belangrijk.”
Die laagdrempeligheid werkt om mensen te bereiken. “De lijnen tussen ons en de gemeente zijn heel kort,” vervolgt ze. “Ik kom hier maandelijks op het gemeentehuis, dus we weten elkaar snel te vinden als er iets speelt. Of het nou gaat om werk, inkomen of signalen van schulden.”
Wat De VoorzieningenWijzer in Raalte extra waardevol maakt, is de combinatie van inkomensondersteuning en inzicht in uitgaven. De Zorgcheck helpt bijvoorbeeld ook bij het kiezen van een passende zorgverzekering. “We zagen in Raalte dat 97% van de doelgroep het maximale pakket heeft, terwijl niet iedereen die zorg ook echt nodig heeft,” vertelt Westert. “Dan betaal je dus onnodig veel geld dat je beter anders kunt besteden.”
Tegelijk zet de gemeente in op eenvoud, zodat mensen niet afhaken. “Waar mogelijk keren we regelingen automatisch uit. Want hoe minder stappen mensen hoeven zetten, hoe groter de kans dat ze krijgen waar ze recht op hebben.” De gemeente moedigt mensen die voldoende digitaal vaardig zijn aan om zelf aan de slag te gaan met De VoorzieningenWijzer. Een groeiende groep mensen, bekend als ‘werkende armen’, heeft hier volgens Westert baat bij.
Bekendheid van de regelingen blijft wel een uitdaging. “Een groot gedeelte van de mensen vraagt onze gemeentelijke regelingen niet aan, terwijl dat vaak gewoon een bedrag is dat op je rekening wordt gestort,” aldus Westert. “Er is onbekendheid, maar ook schaamte. Daarom blijven we communiceren. Via de gemeentepagina, folders, het lokale weekblad en binnenkort ook via een socialmediacampagne.”
Voor Humanitas is het opbouwen van vertrouwen essentieel. “Mensen komen vaak binnen met geldstress,” zegt Stegeman. “Dan is er weinig ruimte in je hoofd om overzicht te krijgen. Wij helpen eerst rust te brengen, kijken wat er aan inkomen geregeld moet worden. Daarna helpen we stap voor stap verder.”
Een speciale e-learning helpt bij meer bewustwording. Het creëren van rust is cruciaal. “De VoorzieningenWijzer helpt om het voor mensen minder stressvol te maken. Mensen met geldstress zwemmen als het ware in een woeste oceaan en dan heb je pas wat aan zwemles op het moment dat het water weer wat rustiger wordt,” zegt Westert. “De VoorzieningenWijzer helpt ons om de balans te vinden tussen directe steun én werken aan financiële zelfstandigheid.”
Wat de aanpak in Raalte sterk maakt, is de samenwerking met en tussen maatschappelijke organisaties. “Als gemeenten moeten we niet meer denken dat inwoners naar ons toe komen. Wij moeten naar de inwoner toe,” zegt Westert. Of dat nu is via Humanitas, de Voedselbank, de sportvereniging of via advertenties in supermarkten: het draait volgens hem om zichtbaar zijn op de juiste plek.
Saskia vindt het waardevol om zo met elkaar bij mensen betrokken te zijn. “Als mensen eenmaal de drempel over zijn dan zie je veel opluchting. Als ze dat eerste stukje vertrouwen bij ons hebben, dan zie je ook de schouders naar beneden gaan. Ze weten dan: ‘Oké, we gaan het samen doen!’.”